معرفی انواع دادههای آماری
داده چیست و انواع آن کدام است؟
داده مجموعهای از اعداد، ارقام، تصاویر و سایر اطلاعات خام است که به کمک ابزارهای اندازهگیری مختلف و روشهای آماری جمعآوری میشود تا طی پردازشهای مختلف به اطلاعات مفید و سودمندی تبدیل گردد و در نهایت اطلاع دقیق و کاملی از یک پدیده یا موضوع را ارائه میکند؛ اما آیا در مطالعات علمی و پژوهشی، دادهها دارای انواع مختلفی هستند؟ آیا در علم آمار دادهها به انواع مختلف دستهبندی میشوند؟ و اگر اینگونه است، پس انواع دادههای آماری چیست؟
در ابتدا باید بگوییم در حالت کلی دادهها به دو دسته کمی و کیفی دسته بندی می شوند که اگر با تعاریف مقدماتی علم آمار و دادهها آشنا باشید، به خوبی می دانید که منظور از دادههای کمی و کیفی چیست و آنها چه تفاوتی با یکدیگر دارند!
با این حال به طور کلی دادههای کمی مجموعهای از اطلاعات خام هستند که عموما در قالب اعداد منطقی و توسط ابزارهای دقیق اندازهگیری جمعآوری میشوند، مثل نمرات درسی دانشآموزان یک کلاس، سن کارمندان یک اداره، ساعات ورود و خروج مشتریان یک فروشگاه و …؛ اما این در حالی است که دادههای کیفی به سادگی قابل اندازهگیری نیستند و عموما به یک عدد منطقی ختم نمیشوند، مثل رنگ چشم دانشآموزان یک کلاس، گروه خونی کارمندان یک اداره، نوع کالای خریداری شده مشتریان یک فروشگاه و … .
بنابراین مثالها نشان می دهد که در هر دو حالت میتوان دادههایی را جمعآوری و حتی تحلیل کرد؛ اما در حالت کیفی نمیتوان یک عدد به دادهها نسبت داد یا از پردازش و تحلیل آنها به یک عدد کلی رسید؛ اما میدانید که در علم آمار برای تحلیل این نوع دادهها روشهای مختلفی در نظر گرفته شده است که در مقالههای بعدی قطعا به آنها خواهیم پرداخت.
اما در علم آمار منظور از انواع دادههای آماری، تنها کمی و کیفی بودن آنها نیست، بلکه تعاریف گستردهتری از دستهبندی دادهها در علم آمار وجود دارد که موجب میشود شما براساس نوع داده روش جمعآوری آنها را نیز انتخاب کنید. دادههای اولیه و دادههای ثانویه، از جمله انواع دادههای آماری هستند که در این زمینه معرفی میشوند و همواره نقش اساسی در انتخاب روشهای جمعآوری داده دارند.
داده چیست؟
معرفی انواع داده در آماری
در علم آمار براساس نوع مسائل و موضوعات تحقیق معمولا روشهای مختلفی برای جمعآوری دادهها معرفی میشود تا محققین با انتخاب بهترین و مناسبترین روش دادههای مورد نیاز پژوهش خود را تهیه کنند. در این زمینه متخصصین به شما توصیه میکنند پیش از انتخاب روش جمعآوری دادهها حتما به نوع دادههای مورد نیازتان نیز توجه داشته باشید، چرا که نوع دادهها نقش تعیین کنندهای در این زمینه دارند؛ اما انواع داده در علم آمار چیست؟
با توجه به مطالعاتی که تاکنون انجام شده و دستهبندیهایی که محققین روی انواع مختلف دادههای جمعآوری شده انجام دادهاند، به طور کلی با دو نوع اصلی از دادههای پژوهشی مواجه هستیم که در علوم مختلف آنها را با عنوان دادههای اولیه و دادههای ثانویه معرفی میکنند؛ اما منظور از این اصطلاحات چیست؟
به طور کلی زمانی که شما برای رسیدن به دادههای مورد نیازتان یک چهارچوب تعیین میکنید، دو راه برای جمعآوری داده دارید. راه اول اینکه شخصا وارد میدان شده و متناسب با موضوع پژوهش دادههای مورد نیازتان را برای اولین بار از جامعه مورد نظر جمعآوری کنید و در مقابل راه دوم آن است که شما با مراجعه به تحقیقات گذشته یا حتی با دسترسی به محققین قبلی دادههایی که قبلا جمعآوری شده بودند را مجدد تهیه کرده و پژوهش خود را مطابق با این دادهها به انجام برسانید.
انواع داده های آماری
از تعاریف کاملا مشخص است که در حالت اول شما از دادههای اولیه در اجرای پژوهش خود استفاده میکنید و در حالت دوم شما قصد دارید از دادههای ثانویه که همان دادههای از قبل تهیه شده میباشند، برای پیشبرد پژوهش خود استفاده کنید. نوع دادهها تاثیری در نتایج و اعتبار پژوهش ندارد، بلکه این تحلیلها و روش های جمع آوری داده است که شما را به نتایج درست می رساند؛ اما با این حال فراموش نکنید که شرط انتخاب بهترین روش جمعآوری داده این است که شما نوع داده مورد نیازتان را در وهله اول به درستی تشخیص دهید، چرا که یک انتخاب اشتباه شما را به نتایج غلط خواهد رساند.
بدین منظور دریافت مشاوره آماری از یک متخصص با تجربه در تمامی مراحل پژوهش توصیه میشود. تشخیص نوع داده مورد نیاز در همان مرحله اول، نخستین گامی است که باید در اجرای پژوهشهای علمی بدان توجه داشته باشید و در این زمینه هیچکسی بهتر از یک کارشناس با تجربه و آشنا به اصول و فنون روشهای آماری نمیتواند راهنمایی خوبی برای شما در تشخیص نوع دادههای مورد نیاز مسئلهتان داشته باشد!
داده اولیه چیست؟
در بخش قبلی به طور کلی انواع دادههای آماری را معرفی کردیم؛ اما در ادامه قصد داریم به معرفی دادههای اولیه به عنوان یکی از مهمترین انواع دادههای آماری بپردازیم. بنابراین در ابتدا باید بگوییم داده اولیه در واقع مجموعهای از دادههای خام است که برای اولین بار توسط پژوهشگر برای انجام یک هدف خاص مطالعاتی یا تحقیقاتی جمعآوری میشود.
در این حالت محقق براساس نیاز مسئله و موضوع تحقیق، ابزار و روش جمعآوری داده را انتخاب کرده و شخصا برای جمعآوری داده مورد نیاز به میدان میآید. برخی افراد داده اولیه را ” داده خالص” نیز معرفی میکنند که منظور از این اصطلاح آن است که روی این داده هنوز هیچگونه عملیات مرتبسازی یا تحلیلی انجام نشده است.
داده اولیه و داده ثانویه
داده ثانویه چیست؟
در مقابل دادههای اولیه، داده ثانویه مجموعهای از دادههای پژوهشی است که از دادهها و نتایج پژوهشهای قبلی جمعآوری میشود و این بدان معنا است که محقق بدون طراحی پرسشنامه یا استفاده از سایر ابزارهای اندازهگیری و تنها با مراجعه به پژوهشهای قبلی و منابع مختلف میتواند به راحتی دادههای مورد نیاز خود را جمعآوری کرده و پژوهش خود را به انجام برساند.
البته عدهای تصور میکنند این روش بسیار ساده و ارزان است و میتوان سریعا به دادههای مورد نیاز دسترسی پیدا کرد؛ اما باید بگوییم به همین سادگیها هم نیست، چرا که گاها دسترسی به محقق قبلی به منظور دریافت کامل دادهها به سادگی میسر نیست و حتی ممکن است در این زمینه هزینههای زیادی نیز پرداخت کنید. با این حال استفاده از دادههای ثانویه به نسبت راحتتر از دادههای اولیه است. همچنین اینکه شما میتوانید از نتایج پژوهشهای قبلی نیز در تحلیل دادهها و ارائه نتایج خود نیز استفاده کنید.
بهترین روش جمع آوری انواع داده
در انتخاب انواع دادههای آماری کدام بهتر است؟
در انجام پروژه های مطالعاتی مختلف که به آمارگیری وابسته هستند، اغلب افراد تصور میکنند استفاده از دادههای اولیه یک روش اصلی است تا بتوانیم به نتایج درست و دقیق برسیم. استفاده از دادههای اولیه قطعا در پژوهشها با موضوعات جدید، تنها راه انجام پروژه میباشند؛ اما گاه ممکن است شما از مقایسه پژوهشهای قبلی بخواهید به یک نتیجه جدید برسید که در این زمینه به دادههای ثانویه نیاز دارید و اینجا در انتخاب انواع دادههای آماری بهتر است از داده های ثانویه استفاده کنید تا به یک نتیجه درست و دقیق دست یابید.
با این حال دادههای اولیه یک روش سفارشی برای مطالعات علمی معرفی میشوند و در اغلب پژوهشها مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین در برخی پژوهشها نیز ممکن است پژوهشگر براساس نیاز مسئله به هر دو نوع از انواع دادههای آماری نیاز داشته باشد که باز هم در اینجا می توانید با مشاوره از یک آماردان بهترین روش را برای جمعآوری دادههای اولیه و ثانویه انتخاب کنید.
بنابراین در پاسخ به سوال “بهترین نوع از انواع داده تحقیق کدام است؟”، باید بگوییم انتخاب انواع دادههای آماری در هر پژوهش و پروژه مطالعاتی قطعا به نیاز مسئله و هدف پروژه بستگی دارد و لازم است برای گریز از هرگونه خطا در انتخاب و جمعآوری دادهها از یک کارشناس خبره و با تجربه کمک بگیرید.
شرکت آگنا در زمینه جمعآوری داده با پلتفرم “داده بازار” همراه شما است تا در کنار تیم حرفهای از کارشناسان و متخصصان آمار، بتوانید ضمن انتخاب بهترین روش جمعآوری داده، با کمترین هزینه و بدون اتلاف وقت به حجم انبوهی از دادههای مورد نیازتان دسترسی پیدا کنید. بنابراین اگر به دنبال موضوع خاص یا داده کمیابی هستید، داده بازار آگنا را جستجو کنید.